Piłsudski na Rynku Staromiejskim

Wystawa została przygotowana przez Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku w związku z mijającą 75. rocznicą śmierci marszałka. Ekspozycja odwiedzi w sumie 7 polskich miast, przypominając spuściznę pozostawioną przez Piłsudskiego i jednocześnie promując powstające w Sulejówku muzeum jego imienia. Dyrektorem tej placówki jest Krzysztof Jaraczewski, wnuk marszałka, który przyjechał na otwarcie wystawy w Toruniu. Jak zaznaczył, wizyta dla niego tym bardziej miła, że z naszego miasta pochodzi jego żona. Samorząd reprezentowali na uroczystości zastępca prezydenta Torunia Zbigniew Fiderewicz i dyrektor Wydziału Kultury Zbigniew Derkowski.
 

Motywem przewodnim wystawy jest cytat z przemówienia Ignacego Mościckiego, wygłoszonego podczas uroczystości pogrzebowych Józefa Piłsudskiego: Dał Polsce wolność, granice, moc i szacunek. Te cztery pojęcia opisują wartości, którymi kierował się marszałek przez całe życie, jako żołnierz, duchowy przywódca narodu, Naczelnik Państwa.
 

- Od śmierci Marszałka minęło 75 lat. Przez ten czas nasza historia obfitowała w wiele dramatycznych wydarzeń, dlatego do tamtych czasów możemy dzisiaj podejść z dystansem, refleksją, dając pod rozwagę słowa organizujące wystawę. Pojęcia, które wypowiedział prezydent Mościcki, kiedy je przeanalizujemy, definiują państwo twórcze. W tym momencie rozwoju naszego kraju – państwa i społeczeństwa - są bardzo użyteczne – mówi Krzysztof Jaraczewski.
 

Na wystawę składają się plansze zawierające zdjęcia, cytaty z pism marszałka, istotne fakty. Przybliżają one także poglądy Piłsudskiego, do dziś zaskakujące swoją aktualnością.

Porządek prezentowanych treści opisuje komisarz wystawy, profesor Uniwersytetu Warszawskiego Rafał Habielski: Wolność to listopad 1918 roku, społeczeństwo obywatelskie, demokracja-parlamentaryzm i niepodległość; Granice to walka o nie, rok 1920, integralność, konsolidacja państwa; Moc to państwo, armia, polityka zagraniczna, ale także duch i siła; wreszcie Szacunek – dla Polski, dla państwa, dla odmienności i szacunek dla Piłsudskiego, jaki naród polski wyraził podczas uroczystości pogrzebowych.

W Toruniu wystawę można oglądać do 12 listopada 2010 r.

Muzeum w Sulejówku

W 2008 roku, w 90. rocznicę odzyskania niepodległości, Fundacja Rodziny Józefa Piłsudskiego wspólnie z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego, powołały Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. Nie wiadomo jeszcze, kiedy dokładnie otworzy ono swoje podwoje. Na pewno umiejscowione będzie w pobliżu dworku Piłsudskiego, w którym mieszkał wraz z rodziną, w okresie, gdy wycofał się z życia publicznego, ciesząc się spokojem w gronie rodzinnym.

Józef Piłsudski zmarł 12 maja 1935 roku, w Belwederze. Prezydent Ignacy Mościcki ogłosił wówczas sześciotygodniową żałobę narodową. 15 maja wieczorem kondukt prowadzony przeszedł do Katedry Warszawskiej, gdzie późnym wieczorem odprawiono egzekwie. Przez dwa dni przed zmarłym przeszły setki tysięcy mieszkańców Warszawy oraz osoby przybyłe z całej Polski. 17 maja na Polu Mokotowskim Wojsko Polskie oddało mu honory. Przejazdowi pociągu żałobnego z Warszawy do Krakowa towarzyszyły zgromadzenia mieszkańców okolicznych miejscowości. 18 maja w Krakowie kondukt żałobny przemierzył drogę na Wawel. Przed głównym wejściem do Katedry Wawelskiej Prezydent Rzeczypospolitej wygłosił mowę pogrzebową, po czym trumna spoczęła w krypcie Św. Leonarda. Zgodnie z ostatnią wolą marszałka jego serce spoczęło na cmentarzu na Rossie w Wilnie, u stóp jego matki.